วิธีปฏิบัติตนในยามเจ็บป่วย เจ็บไข้

เมื่อยามเจ็บป่วย เราก็ต้องหาทางรักษาตน และยังต้องเกี่ยวข้องสัมพันธ์กับคนอื่นๆ เช่น หมอ พยาบาล ญาติ สนิทมิตรสหาย เป็นต้น ในเรื่องนี้ท่านเจ้าคุณอาจารย์ พระราชวิจิตรปฏิภาณ (สุนทร ญาณสุนุทโร) ได้เขียนแนะนำถึงวิธีปฏิบัติตนของบุคคลต่างๆ ไว้อย่างครบครันว่า (คัดจากหนังสือพระพุทธเจ้าเยี่ยมไข้)

เมื่อเราป่วย ความปั่นป่วนก็เกิดขึ้น เพราะคนป่วยก็อยากหายป่วย จึงฝากความหวังไว้กับแพทย์และพยาบาล แพทย์และพยาบาลก็ก้มหน้าก้มตารักษากันไป คนป่วยหายป่วยแล้วก็หายหน้า ถ้าเกิดตายขึ้นมาก็พากันด่าหมอ บางทีก็ฟ้องร้องเป็นความขึ้นโรงขึ้นศาล หมอเลยพาลถูกยึดใบประกอบโรคศิลป์ไปก็มี ดูดูแล้วก็น่าเห็นใจหมอ

คนป่วย ... ไม่น้อยกว่า ๔๐ % ตอนมีชีวิตอยู่ มีพฤติกรรมเอาแต่ทำลายสุขภาพตนเอง เช่น สูบบุหรีจัด ดื่มจัด ทำงานกับสารพิษก็ไม่หาเครื่องป้องกัน ใช้เวลาทำลายสุขภาพมา ๔๐-๕๐ ปี พอร่างกายทนทานต่อไปไม่ไหว เกิดกลัวตายเพราะความประพฤติเน่าๆ ของตนเอง อยากมีชีวิตอยู่ต่อ จึงฝากความหวังไว้กับหมอ พอหมอรักษาไม่หายก็พากันด่าหมอ แช่งหมอ

แต่บางรายก็ดื้อหมอ หมอห้าม ข้าจะทำ หมอให้ทำ ข้าเพิกเฉย แต่ก็ยังยากหายป่วย คนไข้แบบนี้ เรียกว่า "คนไข้เน่าๆ" ครั้นเมื่อจะต้องใช้จ่ายมากๆ เพราะแต่ละโรคของคนไข้ที่มีพฤติกรรมเน่าๆ เป็นโรคร้ายแรง ทั้งนั้น เช่น ดื่มจัดจนตับแข็ง ดื่มจัดจนไตเสีย บางรายอยู่กับสารพิษโดยไม่ป้องกันจนเกิดเป็นมะเร็ง บางรายชอบกินอาหารพิสดารจนเกิดพยาธิในถุงน้ำดี บางรายเลือดเสียทั้งตัว ค่าใช้จ่ายก็ต้องสูงกว่าคนที่เขามุ่งรักษาสุขภาพรัฐต้องจ่ายค่ารักษาพยาบาลแก่คนไข้ที่มีความประพฤติเน่าๆ มากกว่าคนที่รักษาสุขภาพแต่ครั้นเครื่องมือไม่พอก็พาลพาโลด่าหมอ ด่าจนโรงพยาบาลเสียชื่อไปก็มี
คนเฝ้าไข้...บางราย แทนที่จะตั้งใจกำหนดจดจำที่หมอสั่งให้ปฏิบัติไข้ แต่ทำเป็นไม่สนใจ บางรายเป็นผู้ช่วยคนไข้ ให้อาการกำเริบด้วยการตามใจให้กินของแสลงแล้วพากันปิดบังหมอ

หมอ...บางคนแต่น้อยนักที่ไม่ประกอบวิชาชีพอย่างสุจริต เบื่อหน่ายคนไข้ที่ยากจน มุ่งแต่รักษาคนรวย ก็พอมีอยู่บ้าง หรือแกล้งทำดีกับคนไข้ แต่รักษาไม่จริง ด้วยหวังว่าถ้าคนไข้ตายจะขอ ไต กับตา เพื่อหาประโยชน์ พฤติกรรมของคนไข้ คนเฝ้าไข้ หมอ สับสนจนไม่รู้ว่าใครผิดใครถูก

เรื่องของแพทย์ - พยาบาล - คนไข้ - คนเฝ้าไข้ จะเป็นเรื่องง่ายต่อการรักษา จะเป็นคุณแก่ทุกฝ่าย ถ้าทุกฝ่ายทุกคนนำเอาคำสอนของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าไปปฏิบัติ
อ่านแล้วจะรู้ว่า พระพุทธเจ้าทรงมีพระมหากรุณาธิคุณต่อสัตว์โลกอย่างเหลือเกิน สมกับคำว่า พุทธรัตนะ คือ ดวงแก้วเนรมิตของสัตว์โลก

และเพื่อให้ง่ายต่อการกำหนดหน้าที่ จึงได้นำมาผูกเป็นข้อปฏิบัติของแต่ละฝ่ายไว้เพื่อจำให้แม่น ปฏิบัติให้แม่น

คุณสมบัติของแพทย์ พยาบาลที่ดี

๑. ทำอาชีพด้วยใจรัก

๒. รู้จักจัดยา

๓. ตามบันทึกอาการ

๔. อย่าให้รับประทานของแสลง

๕. อย่าแสดงอาการเบื่อหน่าย

คุณสมบัติของเจ้าของไข้และคนเฝ้าไข้ที่ดี

๑. ให้กำลังใจคนไข้

๒. ให้ความร่วมมือกับโรงพยาบาล

๓. ให้ทานแต่ยาที่แพทย์สั่ง

๔. ให้ระวังของแสลง

๕. ชี้แจงอาการอย่าปิดบัง

๖. อย่าส่งเสียงดังรบกวนผู้อื่น

คุณสมบัติของคนไข้ที่ดี :

๑. เล่าอาการโดยไม่ปิดบัง

๒. เชื่อฟังแพทย์พยาบาล

๓. อดทนต่อการรักษา

๔. กินยาตามแพทย์สั่ง

๕. ให้ระวังของแสลง

  นำข้อมูลออกพิมพ์ !