บทบูชาพระธยานิพุทธไวโรจนะ

มนตร์บทสำคัญที่ใช้บูชาพระธยานิพุทธไวโรจนะ คือ มนตร์แห่งแสงสว่าง ซึ่งช่วยขจัดปัดเป่าความมืดบอดทางปัญญาและช่วยให้สัตว์โลกหลุดพ้นจากสังสารวัฏ

"โอม อโมฆะ ไวโรจนะ มหามุทรา มณิปัทมะ ชวาละ ประวรรตตยา หูม"

พระธยานิพุทธไวโรจนะ นุ่งห่มอย่างนักบวช ประดับเครื่องภูษิตาภรณ์ ประกอบด้วยกุณฑล กรองศอ และพาหุรัด มีขมวดพระเกศากลม พระอุษณีษะทรงสูง ประทับสมาธิเพชร(ประทับไขว้พระบาทแลเห็นฝ่าพระบาททั้งสองข้าง)บนดอกบัวเหนือบัลลังก์สิงห์ มีแผ่นหลังและประภามณฑลอยู่เบื้องหลังพระเศียร พระหัตถ์แสดงธรรมจักรมุทรา คือพระหัตถ์ขวาจีบนิ้วพระหัตถ์แทนพระธรรมจักร พระหัตถ์ซ้ายประคองหมุนพระธรรมจักร แสดงถึงการเคลื่อนไปแห่งธรรม มีนางศยามตาราและนางสิตตาราประทับยืนด้านซ้ายและขวาของบัลลังก์ ทั้งสองถือดอกบัวในระดับพระอังสะ และแสดงปางประทานพร

พระนาม “ไวโรจนะ” หรือ “วิโรจนะ” แปลว่า ผู้รุ่งโรจน์ หมายถึง ดวงอาทิตย์ที่ให้แสงสว่างและความอบอุ่นแก่ชาวโลก เปรียบดังผู้มีธรรมะเป็นประทีปส่องสว่างแก่โลกนั่นเอง

ตามคติศาสนาพุทธมหายาน สกุลวัชรยาน เชื่อว่าพระพุทธเจ้าทรงมีทิพยภาวะ คงอยู่คู่กับโลกเป็นอนันต์ ปรากฏในลักษณะของ “ตรีกาย” คือ ภาวะแห่งพุทธะ ๓ ลักษณะ ได้แก่

ธรรมกาย หรือ ปรมัตถ์ภาวะ

เป็นกายที่แท้จริงของพระพุทธเจ้า ปรากฏกายในรูปของ พระอาทิพุทธ ผู้มีกายแห่งปรมัตถ์ มีสภาวะอันเป็นนิรันดร์

สัมโภคกาย

คือกายอันมีสภาวะเป็นทิพย์ ปรากฏในรูปของ พระธยานิพุทธ ผู้มีกายแห่งบรมสุข สำแดงให้ปรากฏเฉพาะพระโพธิสัตว์ เพื่อช่วยเหลือพระโพธิสัตว์ที่ปฏิบัติผ่านทศภูมิแล้ว

นิรมาณกาย

คือกายที่เปลี่ยนแปลงได้ ปรากฏอยู่ในรูปของ พระมานุษิพุทธ ผู้มีกายอันเนรมิตขึ้น ได้แก่พระพุทธเจ้าที่ลงมาตรัสรู้บนโลกมนุษย์ ล้วนถูกเนรมิตจากฌานแห่งพระธยานิพุทธ

พระธยานิพุทธไวโรจนะ ทรงเป็นในพระธยานิพุทธพระองค์แรกในกลุ่มพระธยานิพุทธทั้ง ๕ ของศาสนาพุทธแบบมหายาน ซึ่งประทับอยู่ ณ พุทธเกษตรหรือดินแดนแห่งพระพุทธเจ้า
ตามทิศต่างๆ ดังนี้

1. พระไวโรจนะ (ผู้รุ่งโรจน์) ประทับอยู่ทิศท่ามกลาง
2. พระอักโษภยะ (ผู้ไม่หวั่นไหว) ประทับทางทิศตะวันออก
3. พระรัตนสัมภวะ (ผู้เกิดจากรัตนะ) ประทับอยู่ทางทิศใต้
4. พระอมิตาภะ (ผู้มีแสงสว่างเป็นนิรันดร) ประทับอยู่ทางทิศตะวันตก
5. พระอโมฆสิทธิ (ผู้สำเร็จโดยไม่พลาด) ประทับอยู่ทางทิศเหนือ

ทั้งนี้พระธยานิพุทธทั้ง ๕ จะประทับทรงฌานอยู่อย่างนั้น โดยมีตัวแทนเป็นพระโพธิสัตว์และมานุษิพุทธ หรือพระพุทธเจ้าที่เป็นมนุษย์ลงมาเผยแผ่หลักธรรมในโลกมนุษย์อีกชั้นหนึ่ง ซึ่งตัวแทนของพระธยานิพุทธไวโรจนะ ได้แก่ พระธยานิโพธิสัตว์สมันตภัทร และพระกกุสันธะ อดีตพุทธเจ้า

  นำข้อมูลออกพิมพ์ !